In de meeste breipatronen van truien, vesten en hempjes, worden er armsgaten gevormd in het voor- en achterpand. In dat geval wordt er ook aan de bovenkant van de mouwen een afronding gebreid. In de beschrijving van het breipatroon staat dan dat er aan weerszijden een bepaald aantal steken moet worden afgekant. Ik heb gemerkt dat dat voor veel mensen een struikelblok is tijdens het breien van een patroon. Niet omdat het afkanten nou zo’n lastige handeling is, maar omdat de instructies in het breipatroon vaak zo ontzettend beknopt en (daardoor) onduidelijk zijn opgeschreven.

Een typisch voorbeeld van een beschrijving voor het breien van armsgaten in een rugpand ziet er zo uit:
” Op 38 cm tot. h., voor de armsgaten ied. 2e nld. aan weersz. afk.:
2 x 3 st., 1 x 2 st. en 3 x 1 st.”

Of een beschrijving voor de vorm van de bovenkant van de mouwen:
“Op 42 cm h. na de boordst., voor de mouwkop aan weersz. afk.:
ied. 2e nld.: 2 x 3 st., 2 x 2 st., 3 x 1 st., ied. 4e nld.: 2 x 1 st., ied. 2e nld.: 1 x 1 st., 2 x 2 st. en 2 x 3 st.”

De vragen die nu kunnen ontstaan zijn:
1. Alle afkortingen duizelen me, het lijkt wel een ingewikkelde formule, wat staat er nou eigenlijk?
2. Hoe kun je aan weerszijden afkanten? Ik dacht dat dat alleen aan het begin van de naald kon…?
3. Hoeveel steken moet ik nu precies afkanten? In welke volgorde? En in welke naald?

Goede vragen… Ik zal ze voor de gegeven voorbeelden stuk voor stuk beantwoorden.

1. Vervang alle afkortingen

..door uitgeschreven woorden, en de brei-instructie ziet er meteen al een (klein) beetje normaler uit. Kijk maar:

“Op 38 cm totale hoogte, voor de armsgaten iedere 2e naald aan weerszijden afkanten:
2 x 3 steken, 1 x 2 steken en 3 x 1 steek.”

“Op 42 cm hoogte na de boordsteek, voor de mouwkop aan weerszijden afkanten:
iedere 2e naald: 2 x 3 steken, 2 x 2 steken, 3 x 1 steek, iedere 4e naald: 2 x 1 steek, iedere 2e naald: 1 x 1 steek, 2 x 2 steken en 2 x 3 steken.”

Je kunt het in het breipatroon erbij krabbelen, of op een apart papiertje schrijven.

2. Hoe moet je aan weerszijden afkanten?

Je kunt inderdaad niet aan beide kanten van een breinaald afkanten. Steken afkanten doe je altijd aan het begin van een naald. Als er in een breipatroon tóch staat dat je aan weerszijden moet afkanten, bedoelen ze dat je in de heengaande naald de steken aan de rechterkant moet afkanten en in de teruggaande naald de steken aan de linkerkant.

De ‘aan weerszijden’ afgekante steken zitten daardoor iets (namelijk 1 naald) versprongen van elkaar. Dit geeft niet, dit is het geval bij alle armsgaten in álle gebreide vesten en truien en dat zie je werkelijk niet meer terug als de trui in elkaar is gezet!

3. Wanneer, waar en hoeveel steken moet ik afkanten?

Dit is natuurlijk de belangrijkste vraag en om deze te beantwoorden is het handig om één en ander voor jezelf eventjes op een papiertje uit te schrijven of te tekenen.

In het eerste voorbeeld staat dat je aan beide kanten en in elke 2e naald gaat afkanten. Realiseer je het volgende: De steken aan de rechterkant van je breiwerk kun je alleen in de heengaande naalden afkanten; dit is dus in elke 2e naald (want de andere naald is de teruggaande naald). Ook de steken aan de linkerkant kan je alleen om de naald afkanten, omdat je ‘er alleen bij kan’ in de teruggaande naalden. In de praktijk zul je dus in elke naald steken afkanten.

Ik vind het zelf fijn om een schemaatje te tekenen, zo’n diagram dat je wel vaker bij breipatronen tegenkomt. Elke strook staat daarin voor een naald. De onderste strook is de eerste naald; die lees je van rechts naar links (net als de richting waarin je je breiwerk breit). De volgende strook lees je van links naar rechts. En zo lees je heen en weer, zoals je ook heen en weer breit.

In het schema zet je nu de instructies uit het breipatroon op de juiste plaats. Het eerste voorbeeld ziet er zo uit in het schema:

Aan beide kanten zie je duidelijk: 2 x 3 steken, 1 x 2 steken en 3 x 1 steek.

Het tweede voorbeeld is iets ingewikkelder, er worden vaker steken afgekant, soms in elke 2e naald en soms in elke 4e naald. Maar verder komt het op hetzelfde neer. En ook hier worden de steken weer aan beide kanten afgekant.

Deze instructie kun je ook vertalen naar een overzichtelijk tekeningetje:

Als je zelf zulke schema’s kunt maken, kun je daarmee dus je eigen superduidelijke instructies opvolgen tijdens het breien!

Je zult merken dat je na verloop van tijd de logica van het schema ook in je hoofd kunt oproepen, zonder het nog uit te hoeven tekenen. Dan herken je steeds sneller wat er nu eigenlijk in die compact geschreven instructies staat en weet je direct wat je te doen staat….

Ik ben benieuwd of je er ook uit komt met je eigen breipatroon? Laat het me graag weten. En vraag het me ook als er iets nog niet helemaal duidelijk is? Ik help je graag.

Niet vaak levert een breisteek zo onmiskenbaar duidelijk het resultaat op waar z’n naam naar verwijst. Met een gerstekorrel-, een madeliefjes-, of een braamsteek krijg je prachtig breiwerk met een duidelijk reliëf, maar je moet de korrels, de bloemetjes en de vruchten er toch wel een beetje in wíllen zien…

Bij de “baksteensteek” is er geen twijfel mogelijk. Wat je ziet zijn keurig versprongen gemetselde bakstenen, met voegen en al. Ik breide dit metselwerkje met Natura Just Cotton van DMC, op naalden met naalddikte 2,5 mm:

Voor deze breisteek worden opgetrokken steken gebruikt. Door 1 steekje een paar naalden niet te breien, maar gewoon over te wippen op de andere naald (af te halen dus), trek je deze steek omhoog tot de naald waarin je hem wél weer breit. Zo ontstaan in dit geval de verticale voegen tussen de bakstenen.

Iets dat je zeker zal helpen tijdens het breien van deze steek is om te begrijpen dat je de afgehaalde steek zichtbaar wil hebben aan de vóórkant van je breiwerk. En dat je daarvoor je werkdraad (de draad waarmee je breit) langs de áchterkant van die steek zult moeten leiden. Als je dat inziet, hoef je niet elke keer na te denken waar je je draad moet houden wanneer je een steek afhaalt: Aan de goede kant van je werk houd je hem áchter – , en aan de achterkant van je werk houd je hem vóór de afgehaalde steek.

Abracadabra? Brei maar gewoon een paar naalden en het zal je vanzelf wel duidelijk worden…!

Hoe brei je deze steek?

Op rechte naalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een veelvoud van 6, +1 (neem je bijvoorbeeld 37 steken, dan krijg je 6 baksteentjes)

• naald 1 : (in de kleur van de ‘voegen’) kantsteek, alle steken recht breien, kantsteek
• naald 2 : kantsteek, alle steken averecht breien, kantsteek
• naald 3 : (in de kleur van de ‘baksteentjes’) kantsteek, * 5 steken recht breien, 1 steek averecht afhalen (met de draad ‘gewoon’ naar achter) *, de steken tussen de ** herhalen, 5 steken recht breien, kantsteek
• naald 4 : kantsteek, * 5 steken recht breien, 1 steek averecht afhalen (let op! nu met de draad naar voren) *, de steken tussen de ** herhalen, 5 steken recht breien, kantsteek
• naald 5 : kantsteek, * 5 steken averecht breien, 1 steek averecht afhalen (! met de draad naar voren) *, de steken tussen de ** herhalen, 5 steken averecht breien, kantsteek
• naald 6 : kantsteek, * 5 steken recht breien, 1 steek averecht afhalen (! met de draad naar voren) *, de steken tussen de ** herhalen, 5 steken recht breien, kantsteek
• naald 7 & 8 : (in de kleur van de ‘voegen’) hetzelfde breien als naald 1 & 2
• naald 9 : (in de kleur van de ‘baksteentjes’) kantsteek, 2 steken recht breien, * 1 steek averecht afhalen (met de draad ‘gewoon’ naar achter), 5 steken recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek averecht afhalen, 2 steken recht breien, kantsteek
• naald 10 : kantsteek, 2 steken recht breien, * 1 steek averecht afhalen (! met de draad naar voren), 5 steken recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek averecht afhalen, 2 steken recht breien, kantsteek
• naald 11 : kantsteek, 2 steken averecht breien, * 1 steek averecht afhalen (! met de draad naar voren), 5 steken recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek averecht afhalen, 2 steken averecht breien, kantsteek
• naald 12 : kantsteek, 2 steken recht breien, * 1 steek averecht afhalen (met de draad ‘gewoon’ naar achter), 5 steken recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek averecht afhalen, 2 steken recht breien, kantsteek
• Deze 12 naalden herhalen

Op rondbreinaalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een veelvoud van 6 (neem je bijvoorbeeld 60 steken, dan krijg je 10 bakstenen)

• toer 1 & 2 : (in de kleur van de ‘voegen’) alle steken recht breien
• toer 3 : (in de kleur van de ‘baksteentjes’) * 5 steken recht breien, 1 steek averecht afhalen (met de draad ‘gewoon’ naar achter) *, de steken tussen de ** herhalen
• toer 4 t/m 6 : * 5 steken averecht breien, 1 steek averecht afhalen (let op! nu ook met de draad naar achter) *, de steken tussen de ** herhalen
• toer 7 & 8 : (in de kleur van de ‘voegen’) alle steken recht breien
• toer 9 : (in de kleur van de ‘baksteentjes’), 2 steken recht breien, * 1 steek averecht afhalen (met de draad ‘gewoon’ naar achter), 5 steken recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek averecht afhalen, 3 steken recht breien
• toer 10 t/m 12 : 2 steken averecht breien, * 1 steek averecht afhalen (! met de draad naar achter), 5 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek averecht afhalen, 3 steken averecht breien
• Deze 12 toeren herhalen

Heb je de slag te pakken en heb je zin om een groter project te breien met de techniek van opgetrokken steken? Kijk dan eens naar mijn breipatroon voor een babydeken; je vindt het hier.

(De opgetrokken steek heet in het Engels trouwens “slip stitch”)

Ik heb deze steek de “gebundelde boordsteek” genoemd, omdat je eigenlijk een gewone boordsteek breit, waarin je zo hier en daar een setje steken samen ‘bundelt’ door een horizontale lus te maken. Het effect van deze Steek van de Week krijg je door die bundeltjes steeds te laten verspringen. Er ontstaat daardoor een soort ruitjespatroon:

Dit breisel maakte ik van Merino Superfein van Lana Grossa, en met m’n nieuwe KnitPro Dreamz rondbreinaalden van 3,5 mm.

De basis van de ‘gebundelde boordsteek’ is een heel gewone boordsteek, zoals je die waarschijnlijk wel eens eerder hebt gebreid voor de boorden van een trui. In dit geval brei je een 2/2 boordsteek; dat wil zeggen dat je om-en-om 2 steken recht en 2 steken averecht breit. In alle verdere naalden brei je de steken ‘zoals ze zich voordoen’.

Het bundelen van de steken doe je door – op de in het patroon aangegeven plaatsen – je rechternaald tussen de 6e en 7e steek op de linkernaald te steken, de draad om de naald te slaan en deze lus naar voren te halen. Deze lange lus zet je voorop je linkernaald (het maakt niet uit vanaf welke kant van de lus je dit doet) en brei je vervolgens samen met de eerstvolgende steek. Omdat je 6 steken verderop een nieuwe lus hebt gemaakt en die meebreit, trek je de tussenliggende 6 steken een beetje samen. Zo’n setje van 6 steken zijn steeds 2 rechte-, 2 averechte- en weer 2 rechte steken.

De eerste paar keer dat ik de extra lussen aan het breien was, vond ik dat heel vreemd voelen: de draad gaat zo gek om je breiwerk heen, en je weet niet precies hoe lang de lus moet zijn, of hoe strak je hem moet aantrekken…. Maar al snel merkte ik dat het niet zo nauw steekt   ; )    Als je dezelfde soepelheid van breien aanhoudt als in de rest van je breiwerk gaat het vanzelf goed. Dus vooral niet extra vast, of extra los gaan breien. Probeer het maar eens.

Hoe brei je deze steek?

Op rechte naalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een veelvoud van 8 (neem je bijvoorbeeld 40 steken, dan krijg je 5 bundeltjes (en 4 versprongen bundeltjes))

• naald 1 : kantsteek, * 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 2 steken recht breien, kantsteek
• naald 2 : (de steken breien zoals ze zich voordoen) kantsteek, 2 steken averecht breien, * 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, kantsteek
• naald 3 : (de steken breien zoals ze zich voordoen) * 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 2 steken recht breien, kantsteek
• naald 4 : kantsteek, * steek de rechtnaald tussen de 6e en 7e steek van de linkernaald; sla de draad om de rechternaald en trek een lus door; zet deze lus voor op je linker naald en brei deze recht samen met de eerstvolgende steek op de linkernaald, 1 steek recht breien, 2 steken averecht breien, 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, steek de rechtnaald tussen de 6e en 7e steek van de linkernaald; sla de draad om de rechternaald en trek een lus door; zet deze lus voor op je linker naald en brei deze recht samen met de eerstvolgende steek op de linkernaald, 1 steek recht breien, 2 steken averecht breien, 2 steken recht breien, kantsteek
• naald 5 t/m 7 : hetzelfde breien als naald 1 t/m 3
• naald 8 : kantsteek, 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien, * steek de rechtnaald tussen de 6e en 7e steek van de linkernaald; sla de draad om de rechternaald en trek een lus door; zet deze lus voor op je linker naald en brei deze recht samen met de eerstvolgende steek op de linkernaald, 1 steek recht breien, 2 steken averecht breien, 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 2 steken recht breien, kantsteek
• Deze 8 naalden herhalen

Op rondbreinaalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een veelvoud van 8 (neem je bijvoorbeeld 40 steken, dan krijg je 5 bundeltjes (en ook 5 versprongen bundeltjes))

• toer 1 t/m 3: * 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen
• toer 4 : * steek de rechtnaald tussen de 6e en 7e steek van de linkernaald; sla de draad om de rechternaald en trek een lus door; zet deze lus voor op je linker naald en brei deze recht samen met de eerstvolgende steek op de linkernaald, 1 steek recht breien, 2 steken averecht breien, 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen
• toer 5 t/m 7 : (de steken breien zoals ze zich voordoen) hetzelfde breien als toer 1 t/m 3
• toer 8 : 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien, * steek de rechtnaald tussen de 6e en 7e steek van de linkernaald; sla de draad om de rechternaald en trek een lus door; zet deze lus voor op je linker naald en brei deze recht samen met de eerstvolgende steek op de linkernaald, 1 steek recht breien, 2 steken averecht breien, 2 steken recht breien, 2 steken averecht breien *, de steken tussen de ** herhalen, steek de rechtnaald tussen de 6e en 7e steek van de linkernaald; sla de draad om de rechternaald en trek een lus door; zet deze lus voor op je linker naald en brei deze recht samen met de eerstvolgende steek op de linkernaald, 1 steek recht breien, 2 steken averecht breien
• Deze 8 toeren herhalen 

De steek van deze week is de netpatent, ook wel bekend als bijencelsteek.
De allereerste keer dat ik deze steek tegenkwam was in 2013, op de handwerkbeurs in Keulen (H+H Keulen). Verschillende merken breigarens presenteren daar hun nieuwste garens én modellen voor het volgende seizoen. Rico Design was daar één van, en in hun stand zag ik deze trui en sjaal in netpatent. Ik had toen geen idee wat voor steek het was, of hoe je het zou moeten breien, maar ik vond het zo mooi…!

Er zit zo’n mooie gelaagdheid in de netpatentsteek, er liggen grotere steken op de voorgrond (de v-tjes die je zo duidelijk uitgelicht ziet), en kleinere steken op de achtergrond. Zo ontstaat er heel veel diepte in het breiwerk, dat trouwens ook heel lekker dik aanvoelt.

Dat dikke, 3-dimensionale effect wordt bereikt door het breien van de patentsteek, een techniek waarmee steken eigenlijk óp elkaar komen te liggen. Nog maar kort geleden heb ik me verdiept in het breien van de patentsteek. Er zijn verschillende manieren om een patentsteek te breien, lees alles hierover in “Hoe brei je een patentsteek, een halve patentsteek of een valse patentsteek?”. Op welke manier je de patentsteek ook breit, altijd geldt dat er veel breigaren en ook veel breitijd gaat zitten in je breiwerk. Toch vind ik dat zelf wel écht de moeite waard…

Hoe brei je deze steek?

Ik ga hier vertellen hoe je een netpatent kunt breien door overslagen te maken, maar je kunt hetzelfde effect ook bereiken door de steek direct ónder de gewone steek te breien.

Op rechte naalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een veelvoud van 2
Voor de kantsteek kun je de eerste steek van elke naald steeds averecht afhalen, en de laatste steek van elke naald recht breien.

• naald 1 : kantsteek, alle steken recht breien, kantsteek
• naald 2 : kantsteek, * 1 steek recht breien, 1 steek averecht afhalen (met de werkdraad voor het werk zoals wanneer je averecht zou breien), draad over de naald weer naar achter brengen (hierdoor krijg je een omslag) *, de steken tussen de ** herhalen, kantsteek
• naald 3 : kantsteek, * steek & omslag samenbreien (duidelijk herkenbaar omdat de omslag gekruisd over de steek heen ligt), 1 steek averecht afhalen met draad voor het werk, draad over de naald weer naar achter brengen *, de steken tussen de ** herhalen, kantsteek
• naald 4 : kanststeek, 1 steek recht breien, * de omslag averecht afhalen met de draad achter het werk, 2 steken recht breien (de tweede steek ligt waarschijnlijk een beetje verscholen onder de omslag) *, de steken tussen de ** herhalen, de omslag averecht afhalen met de draad achter het werk, 1 steek recht breien, kantsteek
• naald 5 : kantsteek, * 1 steek averecht afhalen met draad voor het werk, steek & omslag samenbreien *, de steken tussen de ** herhalen, kantsteek
• naald 6 : kantsteek, * 2 steken recht breien, de omslag averecht afhalen met de draad achter het werk *, de steken tussen de ** herhalen, kantsteek
• naald 3 t/m 6 steeds blijven herhalen

In het Engels kun je deze steek trouwens tegenkomen als “honeycomb brioche stitch”.

De Steek van deze Week is een “Bessensteek” waarin de bolle besjes ontstaan door steeds nopjes te breien. Nopjes worden gebreid door uit één steek een x-aantal steken te breien, en die steken later weer tot één steek samen te breien. Zo krijg je deze opbollende bessen:

Voor deze breisteek brei je een nopje (besje) in elke andere steek, zodat de bessen mooi dicht tegen elkaar aan komen te liggen en je zo dus een ‘vlakte van bessen’ krijgt. Het breien van de bessensteek kost wel een beetje meer tijd, doordat je voor elke bes extra steken breit.

Hoe brei je deze steek?

Op rechte naalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een oneven aantal steken

• naald 1 : alle steken recht breien
• naald 2 : 1 steek recht breien, * 1 steek averecht breien (maar de steek nog NIET af laten glijden), 1 omslag, 1 steek averecht breien (maar de steek nog steeds NIET af laten glijden), 1 omslag, 1 steek averecht (ja, nu de steek wel gewoon af laten glijden), 1 steek recht breien *, de steken tussen de ** herhalen
• naald 3 : alle steken averecht breien
• naald 4 : 1 steek recht breien, * 2 steken afhalen (met de draad naar voren), 3 steken averecht samenbreien, de 2 afgehaalde steken over de samengebreide steek heen halen, 1 steek recht breien *, de steken tussen de ** herhalen

Nu heb je een eerste rijtje bessen gebreid. De volgende rij bessen brei je versprongen hierop:

• naald 5 : alle steken recht breien
• naald 6 : 2 steken recht breien, * 1 steek averecht breien (maar de steek nog NIET af laten glijden), 1 omslag, 1 steek averecht breien (maar de steek nog steeds NIET af laten glijden), 1 omslag, 1 steek averecht (ja, nu de steek wel gewoon af laten glijden), 1 steek recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek recht breien
• naald 7 : alle steken averecht breien
• naald 8 : 2 steken recht breien, * 2 steken afhalen (met de draad naar voren), 3 steken averecht samenbreien, de 2 afgehaalde steken over de samengebreide steek heen halen, 1 steek recht breien *, de steken tussen de ** herhalen, 1 steek recht breien

Deze 8 naalden steeds blijven herhalen.

Voila! Bessen, aardbeien, frambozen, bramen, moerbeien, kruisbessen, ….

Als je regelmatig dingen breit volgens een breipatroon, zul je deze zin vast-en-zeker vaker zijn tegengekomen: “Brei de steken zoals ze zich voordoen” Het is een simpele, korte beschrijving die voor patroon-makers superhandig in gebruik is, omdat ze er een hoop tekst en uitleg mee kunnen besparen. En als je weet wat ermee bedoeld wordt dan is het een duidelijke beschrijving van wat je moet doen, hoe je moet breien. Maar voor een beginnende brei(st)er kan het nog best wel een raadselachtige opdracht zijn. Wat bedoelen ze hier nu mee? Hoe kan ik zíen hoe de steken zich voordoen? Omdat de basisbeginselen van het breien vaak niet worden uitgelegd in breipatronen, zal ik hier eens simpelweg vertellen & laten zien hoe je steken kunt herkennen: zowel de rechte als de averechte steek.

Let trouwens op dat je altijd naar de steken kijkt aan de kant van je breiwerk waar je de steken gaat breien. Dit is belangrijk, omdat rechte steken er aan de achterkant uitzien als averechte steken, en vice versa!
Bovendien moet je altijd kijken naar de steek die echt vlák onder het lusje dat je zult gaan breien zit. Dit is belangrijk omdat je bij sommige patronen alleen dáár kunt zien hoe je de steek moet gaan breien.
Goed, dat gezegd hebbende…..:

Hoe ziet een recht gebreide steek eruit?

Een recht gebreide steek kun je herkennen aan het typische ‘v-tje’ dat je kunt zien direct onder het lusje dat op je naald staat. Als je goed kijkt, kun je zien dat zo’n v-tje ontstaat doordat het lusje op je naald van-achter-naar-voor door de voorgaande steek is getrokken.

Als je een breiwerkje in ‘tricotsteek’ breit, zul je aan één zijde allemaal van deze v-tjes zien:

Wanneer je alle steken moet breien zoals ze zich voordoen, ga je alle lussen met een v-tje eronder recht breien.

Hoe ziet een averecht gebreide steek eruit?

Een averecht gebreide steek kun je herkennen aan het ‘bobbeltje’ dat je kunt zien direct onder het lusje dat op je naald staat. Als je goed kijkt, kun je zien dat zo’n bobbeltje ontstaat doordat het lusje op je naald van-voor-naar-achter door de voorgaande steek is getrokken.

Aan de achterkant van een breiwerkje in tricotsteek zul je allemaal van deze bobbeltjes zien:

Wanneer je alle steken moet breien zoals ze zich voordoen, ga je alle lussen met een bobbeltje eronder averecht breien.

Voorbeelden van ‘hoe steken zich voor kunnen doen’

In de voorbeelden hiervoor is het vrij duidelijk hoe de steken zich voordoen, en hoe je ze dus zult moeten breien. Maar niet altijd zullen de steken zo duidelijk te herkennen zijn… Daarom laat ik hieronder een aantal moeilijker voorbeelden zien waarmee je kunt oefenen om de steken ook daarin te herkennen. Kijk goed naar de foto en kijk of je weet wat voor steken het zijn. De ‘antwoorden’ staan helemaal onderaan dit stukje, zodat je beter kunt checken of je het zélf weet.

Steken herkennen bij een ribbelsteek

Om een ribbelsteek te breien zul je de steken juist níet breien zoals ze zich voordoen, maar het is wel een mooie oefening om te kijken of je de steken herkent…

Steken herkennen bij een boordsteek

Bij een boordsteek brei je de steken inderdaad zoals ze zich voordoen (nadat je ze natuurlijk 1x hebt gebreid volgens de instructie in het patroon). Herken je het ritme van onderstaande boordsteek?

En hoe is dat (logischerwijs) dan aan de achterkant?

Steken herkennen bij een gerstekorrel

Bij een fijne gerstekorrel zul je de steken juist anders breien dan dat ze zich voordoen; de rechte steek brei je averecht, en de averechte steek brei je recht. Maar dan moet je natuurlijk nog steeds wel steken kunnen herkennen…

Ribbelsteek:
Alle steken op de naald zijn averecht

Boordsteek:
De eerste 2 steken op de naald zijn averecht, dan 3 recht, dan weer 2 averecht, enzovoorts…
Aan de achterkant is het ritme: 3 steken averecht, 2 steken recht, enzovoorts…

Gerstekorrel:
De eerste steek op de naald is averecht, de volgende recht, de volgende weer averecht, enzovoorts…

Eigenlijk heel simpel, heh?      : )

Nu heb je een eerste rijtje ‘diamanten’ gebreid. Deze 4 naalden steeds blijven herhalen.

Op rondbreinaalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een even aantal steken

• toer 1 : alle steken recht breien
• toer 2 : alle steken recht breien
• toer 3 : * 2 steken recht samenbreien *, de steken tussen de ** herhalen
• toer 4 : * 1 steek averecht breien, 1 steek uit het dwarsdraadje tussen de laatste en de volgende steek breien (steek de linkerbreinaald van voor naar achter door het draadje en brei dit lusje averecht) *, de steken tussen de ** herhalen

Nu heb je een eerste rijtje ‘diamanten’ gebreid. Deze 4 toeren steeds blijven herhalen.

Met deze breisteek krijg je een mooi stevig breisel dat gevlochten of geweven lijkt te zijn. Dit effect krijg je doordat je tijdens het breien steeds 2 steken omwisseld: Eerst brei je de tweede steek, en daarna pas de eerste steek. Zo trek je de steken steeds om elkaar heen, zoals je dat ook doet als je een vlecht maakt.

Aan de achterkant van het breiwerk ziet het er zo uit:

Hoe brei je deze steek?

Op rechte naalden

Hoeveelheid steken opzetten: Een even aantal steken

• naald 1 : brei 1 kantsteek, * brei nu de tweede steek op je linkernaald verdraaid recht (door áchter de eerste steek langs te steken) en laat deze niet afglijden, brei de eerste steek gewoon recht en laat de beide steken afglijden *, de steken tussen de ** herhalen, brei 1 kantsteek
• naald 2 : brei 1 kantsteek, brei 1 steek averecht, * brei nu de tweede steek op je linkernaald averecht (door vóór de eerste steek langs te steken) en laat deze niet afglijden, brei de eerste steek averecht en laat de beide steken afglijden *, de steken tussen de ** herhalen, brei 1 steek averecht, brei 1 kantsteek

Blijf deze 2 naalden steeds herhalen tot je de gewenste hoogte hebt bereikt!

Als je dat fijner vindt kun je ook steeds de eerste steek op een kabelnaald zetten, zodat je makkelijker bij de ‘tweede’ steek kunt komen. In de eerste naald houd je de eerste steek dan vóór het werk. Je kunt de tweede steek dan direct na het breien af laten glijden. Dan zet je de eerste steek terug op de naald en breit deze ; In de tweede naald houd je de steek áchter het werk.
Het nadeel hiervan is dat je een kabelnaaldje nodig hebt en een enkel steekje daar vrij makkelijk vanaf glijdt.

In het Engels wordt deze steek trouwens een “basketweave stitch” genoemd (waarvan er vele varianten bestaan), en soms ook “cross stitch”.

Zoals jullie misschien al wel wisten, maak ik op verzoek regelmatig Nederlandse vertalingen van (meestal) Engelstalige breipatronen. (klik HIER voor de eerdere post hierover) Deze vertaalservice heb ik een tijdlang gratis aangeboden, maar door de grote vraag en de hoeveelheid tijd die het kost om een goede vertaling te maken, vertaal ik nu alleen nog tegen een kleine vergoeding; deze ligt tussen de 5 en de 25 euro, afhankelijk van de complexiteit van het patroon.
Heb je dus een Engels patroon gevonden (Ravelry.com is een echte aanrader!) dat je heel graag zou willen maken, maar kom je niet uit de Engelse breitermen en afkortingen? Stuur het patroon per email naar breipatroon@stricka.nl & ik zal aangeven wat het kost om het te vertalen.

Hieronder staat een greep uit de patronen die ik al eerder heb vertaald, en die je daarom tegen een scherpe prijs kunt kopen:

Dit patroon is in het Engels hier te koop: http://www.ravelry.com/patterns/library/burton-bear-cowl
De Nederlandse vertaling van de Burton Bear Cowl is te koop voor: € 7,50

Dit patroon is in het Engels én in het Noors te koop (het patroon in de maat voor 1-2 jarigen is gratis beschikbaar): http://www.ravelry.com/patterns/library/star-poncho
De Nederlandse vertaling van de Star Poncho is te koop voor: € 5,00

Dit patroon is in het Engels gratis te vinden via deze link: http://www.ravelry.com/patterns/library/candle-flame-shawl-archived
De Nederlandse vertaling van de Candle Flame Shawl is te koop voor: GRATIS

Dit patroon is in het Engels te koop via: http://www.ravelry.com/patterns/library/cove-cardigan-2
De Nederlandse vertaling van de Cove Cardigan is te koop voor: € 10,00

Dit patroon is in het Engels te koop via: http://www.ravelry.com/patterns/library/the-october-vest
De Nederlandse vertaling van The October Vest is te koop voor: € 6,00

Voor wat betreft betaalde patronen is het trouwens een absolute voorwaarde dat je het originele patroon éérst rechtmatig hebt gekocht, anders zou het oneerlijk zijn tegenover de maker/ontwerper! : D

Soms is de achterkant van een breisteek minstens zo mooi als de voorkant… Toen ik een foto van de Steek van deze Week tegenkwam realiseerde ik me pas bij het lezen van de instructies dat het ‘the wrong side’ van een breiwerkje was die ik juist zo mooi vond.

Zoals je kunt zien geeft deze breisteek een licht glooiende honingraat structuur aan een breiwerk in tricotsteek. Dit is de reden dat ik hem de “subtiele honingraat steek” heb genoemd. Het kleine beetje reliëf geeft het breisel wat dikte, en maakt het bijzonder. De steek is geschikt om een hele deken mee te breien, of een trui. Maar je zou het bijvoorbeeld ook mooi kunnen toepassen voor de uiteinden van mouwen die verder in gladde tricotsteek gebreid zijn.

De andere kant van het breisel, wat de ‘right side’ werd genoemd, is zeker ook mooi. Aan die zijde heeft het breiwerk een geometrische structuur als dat van een weefsel:

‘Mijn’ voorkant is de honingraat-zijde, maar je kunt natuurlijk zelf bepalen welke kant jóuw voorkeur heeft.

Nu heb je twee versprongen rijen met ‘honingraten’ gebreid. Deze 8 naalden kun je steeds blijven herhalen.

Het ontcijferen van breipatronen blijkt steeds weer een enorm struikelblok voor breiers te zijn. Onze hersens kraken, we pakken er pen en papier bij, tekenen het uit in schema’s, maken berekeningen. Allemaal om maar te achterhalen wat we nou toch precíes moeten doen???

Eén van de meest complexe onderdelen van een breipatronen is het deel waarin wordt aangegeven hoe je een vorm in je breiwerk moet maken. Dat kan de vorm van de taille zijn, of die van de armsgaten, of de vorm van een mouw. De instructies hiervoor worden meestal heel beknopt beschreven. Ze staan bovendien vaak vol met afkortingen. Oh, en er staan soms meerdere aanwijzingen gegeven, voor verschillende maten. Pwoeah…!?
Ze doen mij vaak denken aan wiskundige formules, inclusief de bijbehorende onrust die daarbij hoort. WÁT STAAT ER NOU EIGENLIJK PRECIES?!

Met veel genoegen schreef ik in de afgelopen jaren honderden van deze instructies uit in naald-voor-naald beschrijvingen voor mensen die daarom vroegen. Zodat ze niets zelf hoeven te bedenken of uit te pluizen, maar gewoon precies weten wat ze moeten breien. Voor heel veel mensen een verademing!

Omdat het best een tijdrovende klus is & we toch zoveel mogelijk mensen op weg willen helpen met hún eigen breipatroon, hebben we met een programmeur samengewerkt om speciaal hiervoor een ‘app’ te maken. En dat is gelukt!
Nu is er de Stricka breipatroon rekenhulp en die doet precies wat ik altijd handmatig deed: Complexe instructies voor het vormbreien omzetten in leesbare breipatronen, met naald-voor-naald beschrijvingen!

>>     eenvoudig invoeren van gegevens
>>     in 1 druk op de knop een leesbaar breipatroon
>>     instructies naald-voor-naald uitgeschreven
>>     zodat je precies weet wat je wanneer moet doen

Wil jij deze handige tool gebruiken om je eigen breipatroon mee te ontcijferen? Dat kan! Voor de prijs van een kopje koffie (€2,50) kun je direct en onbeperkt gebruik maken van deze allereerste versie.

Klik HIER om de Stricka rekenhulp uit te proberen, zodat je meteen weet wat je eraan hebt!

======================================================================================

Hier volgt een voorbeeld, om te laten zien wat de rekenhulp doet:

Stel dat je breipatroon een instructie geeft zoals op de foto bovenaan dit artikel:
“50 (55) s. opzetten. Aan weersz. voor de schuine mouwranden in de 9e nld. vanaf de opzet 1 s. meerd., dan in elke 8e nld. 3x 1 s. en in elke 6e nld. nog 11x 1 s. meerd. = 80 (85) s.”

Dan is dit de manier waarop je deze informatie in de rekenhulp invoert (voor de kleinste maat):

Wanneer je nu op de knop “Maak een leesbaar breipatroon!” klikt, krijg je deze naald-voor-naald instructies:

======================================================================================

Lijkt jou dit ook handig??? Klik HIER om de Stricka rekenhulp te gebruiken. Voor 2,50 euro kun je de rekenhulp onbeperkt & voor al je patronen gebruiken.

In de meeste breipatronen van truien, vesten en hempjes, worden er armsgaten gevormd in het voor- en achterpand. In dat geval wordt er ook aan de bovenkant van de mouwen een afronding gebreid. In de beschrijving van het breipatroon staat dan dat er aan weerszijden een bepaald aantal steken moet worden afgekant. Ik heb gemerkt dat dat voor veel mensen een struikelblok is tijdens het breien van een patroon. Niet omdat het afkanten nou zo’n lastige handeling is, maar omdat de instructies in het breipatroon vaak zo ontzettend beknopt en (daardoor) onduidelijk zijn opgeschreven.

Een typisch voorbeeld van een beschrijving voor het breien van armsgaten in een rugpand ziet er zo uit:
” Op 38 cm tot. h., voor de armsgaten ied. 2e nld. aan weersz. afk.:
2 x 3 st., 1 x 2 st. en 3 x 1 st.”

Of een beschrijving voor de vorm van de bovenkant van de mouwen:
“Op 42 cm h. na de boordst., voor de mouwkop aan weersz. afk.:
ied. 2e nld.: 2 x 3 st., 2 x 2 st., 3 x 1 st., ied. 4e nld.: 2 x 1 st., ied. 2e nld.: 1 x 1 st., 2 x 2 st. en 2 x 3 st.”

De vragen die nu kunnen ontstaan zijn:
1. Alle afkortingen duizelen me, het lijkt wel een ingewikkelde formule, wat staat er nou eigenlijk?
2. Hoe kun je aan weerszijden afkanten? Ik dacht dat dat alleen aan het begin van de naald kon…?
3. Hoeveel steken moet ik nu precies afkanten? In welke volgorde? En in welke naald?

Goede vragen… Ik zal ze voor de gegeven voorbeelden stuk voor stuk beantwoorden.

1. Vervang alle afkortingen

..door uitgeschreven woorden, en de brei-instructie ziet er meteen al een (klein) beetje normaler uit. Kijk maar:

“Op 38 cm totale hoogte, voor de armsgaten iedere 2e naald aan weerszijden afkanten:
2 x 3 steken, 1 x 2 steken en 3 x 1 steek.”

“Op 42 cm hoogte na de boordsteek, voor de mouwkop aan weerszijden afkanten:
iedere 2e naald: 2 x 3 steken, 2 x 2 steken, 3 x 1 steek, iedere 4e naald: 2 x 1 steek, iedere 2e naald: 1 x 1 steek, 2 x 2 steken en 2 x 3 steken.”

Je kunt het in het breipatroon erbij krabbelen, of op een apart papiertje schrijven.

2. Hoe moet je aan weerszijden afkanten?

Je kunt inderdaad niet aan beide kanten van een breinaald afkanten. Steken afkanten doe je altijd aan het begin van een naald. Als er in een breipatroon tóch staat dat je aan weerszijden moet afkanten, bedoelen ze dat je in de heengaande naald de steken aan de rechterkant moet afkanten en in de teruggaande naald de steken aan de linkerkant.

De ‘aan weerszijden’ afgekante steken zitten daardoor iets (namelijk 1 naald) versprongen van elkaar. Dit geeft niet, dit is het geval bij alle armsgaten in álle gebreide vesten en truien en dat zie je werkelijk niet meer terug als de trui in elkaar is gezet!

3. Wanneer, waar en hoeveel steken moet ik afkanten?

Dit is natuurlijk de belangrijkste vraag en om deze te beantwoorden is het handig om één en ander voor jezelf eventjes op een papiertje uit te schrijven of te tekenen.

In het eerste voorbeeld staat dat je aan beide kanten en in elke 2e naald gaat afkanten. Realiseer je het volgende: De steken aan de rechterkant van je breiwerk kun je alleen in de heengaande naalden afkanten; dit is dus in elke 2e naald (want de andere naald is de teruggaande naald). Ook de steken aan de linkerkant kan je alleen om de naald afkanten, omdat je ‘er alleen bij kan’ in de teruggaande naalden. In de praktijk zul je dus in elke naald steken afkanten.

Ik vind het zelf fijn om een schemaatje te tekenen, zo’n diagram dat je wel vaker bij breipatronen tegenkomt. Elke strook staat daarin voor een naald. De onderste strook is de eerste naald; die lees je van rechts naar links (net als de richting waarin je je breiwerk breit). De volgende strook lees je van links naar rechts. En zo lees je heen en weer, zoals je ook heen en weer breit.

In het schema zet je nu de instructies uit het breipatroon op de juiste plaats. Het eerste voorbeeld ziet er zo uit in het schema:

Aan beide kanten zie je duidelijk: 2 x 3 steken, 1 x 2 steken en 3 x 1 steek.

Het tweede voorbeeld is iets ingewikkelder, er worden vaker steken afgekant, soms in elke 2e naald en soms in elke 4e naald. Maar verder komt het op hetzelfde neer. En ook hier worden de steken weer aan beide kanten afgekant.

Deze instructie kun je ook vertalen naar een overzichtelijk tekeningetje:

Als je zelf zulke schema’s kunt maken, kun je daarmee dus je eigen superduidelijke instructies opvolgen tijdens het breien!

Je zult merken dat je na verloop van tijd de logica van het schema ook in je hoofd kunt oproepen, zonder het nog uit te hoeven tekenen. Dan herken je steeds sneller wat er nu eigenlijk in die compact geschreven instructies staat en weet je direct wat je te doen staat….

Ik ben benieuwd of je er ook uit komt met je eigen breipatroon? Laat het me graag weten. En vraag het me ook als er iets nog niet helemaal duidelijk is? Ik help je graag.

=====================================================================================================

Wil jij liever een handig programmaatje gebruiken om je eigen breipatroon te ontcijferen? Dat kan nu ook!
Voor de prijs van een kopje koffie (€2,50) kun je direct en onbeperkt gebruik maken van deze allereerste versie van de Stricka breipatroon omrekenhulp.

Klik HIER om de Stricka rekenhulp uit te proberen, zodat je meteen weet wat je eraan hebt!